KWALIFIKACJA EKA.05

EKA.05.2 - Podstawy ekonomii i statystyki (Egzamin zawodowy kwalifikacja EKA.05)

1. posługuje się regułami mikroekonomii i makroekonomii
• określa przedmiot badań ekonomii
• posługuje się pojęciami z obszaru funkcjonowania gospodarki, np. mikroekonomia, makroekonomia, prawa ekonomiczne, rynek, elastyczność popytu i podaży, system gospodarczy, struktura rynkowa, koniunktura gospodarcza, inflacja, deflacja, bezrobocie, system rachunków narodowych
• interpretuje prawa rynku i działanie mechanizmu rynkowego
• oblicza elastyczność popytu i podaży (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• rozróżnia struktury rynkowe
• objaśnia decyzje, w zakresie cen i rozmiarów produkcji, producentów gospodarujących w różnych strukturach rynkowych
• ocenia efektywność rynku konkurencyjnego w krótkim i długim okresie
• rozróżnia formy interwencjonizmu państwa jako regulatora gospodarki rynkowej
• interpretuje skutki stosowania różnych instrumentów polityki gospodarczej państwa
• rozróżnia narzędzia polityki handlowej stosowane w różnych formach współpracy międzynarodowej
• rozpoznaje pojęcia związane z polityką handlową i walutową państwa, np. bilans płatniczy i jego części, bilans handlowy, terms of trade, kursy walut, kursy sztywne, płynne, stałe, aprecjacja, deprecjacja, dewaluacja, rewaluacja

2. charakteryzuje podmioty gospodarcze
• klasyfikuje przedsiębiorstwa, np. ze względu na charakter działalności, wielkość zatrudnienia, formę własności, formę organizacyjno-prawną
• rozróżnia formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw
• rozróżnia funkcje i przedmiot działania przedsiębiorstw produkcyjnych, handlowych i usługowych
• rozróżnia rodzaje struktur organizacyjnych przedsiębiorstw (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• dobiera strukturę organizacyjną do rodzaju przedsiębiorstwa
• rozróżnia pojęcia z zakresu organizacji procesu produkcji, np. elementy struktury procesu technologicznego, cykl produkcyjny, typ produkcji, rytmiczność produkcji
• oblicza czas trwania cyklu produkcyjnego
• rozpoznaje podmioty i formy sprzedaży w obrocie towarowym
• rozróżnia formy rynków zorganizowanych, np. giełdy towarowe, aukcje, przetargi, targi i wystawy
• rozróżnia usługi sklasyfikowane według różnych kryteriów, np. ze względu na przeznaczenie, rodzaj nabywców, rodzaj i charakter wykonywanej pracy
• rozpoznaje formy outsourcingu

3. Kwalifikacje w zawodzie EKA.05 - zakłada i prowadzi działalność gospodarczą
• systematyzuje etapy przygotowania do podjęcia działalności gospodarczej
• dobiera formę organizacyjno-prawną do rodzaju i zakresu działalności gospodarczej
• wybiera formę opodatkowania działalności gospodarczej
• przygotowuje dokumentację niezbędną do zarejestrowania i uruchomienia działalności gospodarczej (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• rozróżnia źródła finansowania wydatków związanych z podjęciem i prowadzeniem działalności gospodarczej, np. kredyty bankowe, leasing, franchising
• rozróżnia składniki majątku przedsiębiorstwa
• posługuje się pojęciami: koszt, wydatek, wpływ środków pieniężnych, przychód, dochód
• określa koszty i przychody z działalności jednostki organizacyjnej
• oblicza dochód jednostki organizacyjnej

4. przeprowadza analizę statystyczną badanej zbiorowości
• rozpoznaje podstawowe pojęcia statystyczne, np. zbiorowość statystyczna, jednostka statystyczna, cecha statystyczna
• rozpoznaje źródła pozyskiwania danych statystycznych
• objaśnia sposoby zbierania danych statystycznych
• grupuje dane statystyczne według określonej cechy lub kilku cech (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• identyfikuje podstawowe miary z zakresu analizy statystycznej
• oblicza miary statystyczne, np. współczynnik natężenia, wskaźniki struktury i dynamiki, miary tendencji centralnej, miary rozproszenia
• interpretuje miary statystyczne, np. współczynnik natężenia, wskaźniki struktury i dynamiki, miary tendencji centralnej, miary rozproszenia
• interpretuje wyniki korelacji badanych zjawisk
• prezentuje opracowany materiał statystyczny w formie opisowej, tabelarycznej i graficznej
• stosuje arkusz kalkulacyjny i edytor tekstu do obliczeń i prezentacji materiału statystycznego

5. Kwalifikacje zawodowe - przestrzega zasad archiwizowania dokumentacji jednostki organizacyjnej
• klasyfikuje dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej według różnych kryteriów
• posługuje się pojęciami z zakresu przechowywania danych, np. archiwizacja, zbiór archiwalny, archiwum, baza danych
• rozróżnia rodzaje archiwów
• wskazuje różnice między dokumentacją archiwalną a niearchiwalną (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• kwalifikuje dokumenty do kategorii archiwalnej
• wskazuje sposoby porządkowania i kwalifikowania dokumentacji przeznaczonej do przekazania do archiwum zakładowego
• stosuje zasady oznaczania zbiorów archiwalnych
• ustala okres przechowywania dokumentacji archiwalnej stosownie do jej rodzaju
• przestrzega zasad udostępniania zbiorów archiwalnych osobom trzecim
• wskazuje sposób postępowania z dokumentacją archiwalną po upływie terminu przedawnienia

6. rozpoznaje właściwe normy i procedury oceny zgodności podczas realizacji zadań zawodowych
• określa cele i zasady normalizacji krajowej
• określa pojęcie i cechy normy
• rozróżnia oznaczenie normy międzynarodowej, europejskiej i krajowej
• korzysta ze źródeł informacji dotyczących norm i procedur oceny zgodności

EKA.05.3 - Prowadzenie spraw kadrowych i rozliczanie wynagrodzeń (Egzamin zawodowy kwalifikacja EKA5)

1. stosuje przepisy prawa dotyczące spraw kadrowych i płacowych
• określa sposoby nawiązania i rozwiązania stosunku pracy z osobą pełnoletnią i młodocianym
• określa zasady ustalania, wypłaty i ochrony wynagrodzenia za świadczoną pracę oraz przyznawania pracownikowi innych świadczeń ze stosunku pracy
• określa prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika
• rozpoznaje sposoby postępowania w przypadku niedopełnienia obowiązków wynikających ze stosunku pracy przez pracownika i pracodawcę (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• stosuje zasady wynikające z różnych systemów rozliczania czasu pracy
• stosuje przepisy prawa dotyczące udzielania urlopów, np. urlopu wypoczynkowego, urlopu okolicznościowego
• omawia uprawnienia pracownicze związane z rodzicielstwem
• stosuje przepisy dotyczące umów cywilnoprawnych
• wskazuje obowiązki pracodawcy w zakresie ochrony danych osobowych pracownika
• identyfikuje terminy przechowywania dokumentacji pracowniczej

2. prowadzi rekrutację pracowników i dokumentację osobową: prowadzi proces rekrutacyjny pracowników, prowadzi akta osobowe pracowników, sporządza dokumenty na wniosek pracownika, prowadzi sprawy związane z wykonywaniem zadań zawodowych na podstawie umów cywilnoprawnych
• określa metody i etapy procesu rekrutacji pracowników
• redaguje ogłoszenia rekrutacyjne, np. do zamieszczenia w prasie, w aplikacjach multimedialnych
• wybiera kandydata na pracownika na podstawie analizy dokumentów aplikacyjnych
• sprawdza formalnie dokumenty kandydata na pracownika zgromadzone w związku z ubieganiem się przez niego o zatrudnienie (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• sporządza dokumenty związane z nawiązaniem i rozwiązaniem stosunku pracy
• kwalifikuje dokumenty pracownicze do odpowiednich części akt osobowych
• prowadzi ewidencje i rejestry związane ze stosunkiem pracy, np. karty ewidencji czasu pracy, karty ewidencyjne przydziału odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej, rejestry wypadków przy pracy, dokumentację chorób zawodowych
• sporządza zaświadczenia dla pracownika wynikające ze stosunku pracy, np. zaświadczenie o zatrudnieniu, zaświadczenie o wysokości wynagrodzenia
• interpretuje oświadczenia złożone dla celów podatkowych i zgłoszeniowych do ubezpieczeń przez osoby wykonujące zadanie zawodowe na podstawie umów cywilnoprawnych
• sporządza umowy cywilnoprawne dotyczące wykonywania zadań zawodowych, np. umowa o dzieło, umowa zlecenie

3. Kwalifikacje w zawodzie EKA5 - rozlicza inne świadczenia związane z pracą: prowadzi sprawy związane ze świadczeniami socjalnymi, rozlicza podróże służbowe, rozlicza świadczenia pozapłacowe związane z używaniem samochodów prywatnych do celów służbowych
• wskazuje przepisy prawa obowiązujące pracodawcę w zakresie świadczeń socjalnych, np. w zakresie obowiązku tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, w zakresie zasad wypłacania świadczeń urlopowych
• oblicza odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
• określa sposoby wykorzystania środków z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych
• sporządza polecenie wyjazdu służbowego (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• rozlicza rachunki kosztów podróży służbowych krajowych i zagranicznych
• sporządza umowę o użyczenie pojazdu niebędącego własnością pracodawcy do celów służbowych
• oblicza kwotę zwrotu kosztów używania przez pracownika pojazdów niebędących własnością pracodawcy

4. rozlicza wynagrodzenia: rozlicza wynagrodzenia ze stosunku pracy, rozlicza wynagrodzenia z tytułu umów cywilnoprawnych, prowadzi dokumentację płacową
• identyfikuje systemy wynagradzania pracowników
• rozpoznaje składniki wynagrodzenia brutto
• oblicza wynagrodzenie zasadnicze według różnych systemów wynagradzania
• oblicza obowiązkowe i dobrowolne dodatki do wynagrodzenia zasadniczego oraz ekwiwalenty, np. dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych, dodatek za pracę w porze nocnej, dodatek funkcyjny, dodatek za wieloletnią pracę, ekwiwalent za pranie odzieży roboczej (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• oblicza wynagrodzenie za czas nieprzepracowany, np. za czas niezdolności do pracy z powodu choroby, za czas płatnego urlopu
• oblicza obligatoryjne obciążenia składkowo- podatkowe przychodów ze stosunku pracy
• oblicza obowiązkowe potrącenia z wynagrodzenia z tytułów cywilnoprawnych i administracyjnoprawnych, np. potrącenia alimentacyjne i niealimentacyjne, zaległości podatkowe
• określa fakultatywne potrącenia z wynagrodzenia za pracę
• sporządza listy płac i imienne karty wynagrodzeń pracowników
• oblicza na podstawie złożonych oświadczeń obligatoryjne i dobrowolne obciążenia składkowo- podatkowe przychodów z tytułu umów cywilnoprawnych
• przygotowuje rachunki do umów cywilnoprawnych

5. Kwalifikacje zawodowe - przeprowadza analizę kadrową i płacową
• określa wskaźniki wykorzystywane do przeprowadzenia analizy zatrudnienia
• oblicza wskaźniki wykorzystywane do przeprowadzenia analizy zatrudnienia, np. płynności kadr, stanu zatrudnienia, wydajności pracy, dynamiki zatrudnienia, struktury zatrudnienia
• rozpoznaje wskaźniki wykorzystywane do przeprowadzenia analizy wynagrodzeń
• oblicza wskaźniki do przeprowadzenia analizy wynagrodzeń, np. przeciętne wynagrodzenie w danym okresie, wskaźniki wzrostu wynagrodzeń w badanych okresach, wskaźniki efektywności wynagrodzeń, wskaźniki produktywności wynagrodzeń, wskaźniki rentowności wynagrodzeń (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• interpretuje obliczone wskaźniki zatrudnienia
• interpretuje obliczone wskaźniki wynagrodzeń

6. prowadzi sprawy kadrowe i płace z zastosowaniem technologii informacyjnych i systemów komputerowych
• przygotowuje dokumentację osobową w edytorze tekstu
• przygotowuje korespondencję pracowniczą w edytorze tekstu, np. zaświadczenia o zatrudnieniu i zaświadczenia o dochodach
• prezentuje dane z obszaru kadrowego i płacowego w formie tabel i wykresów w arkuszu kalkulacyjnym i edytorze tekstu
• oblicza w arkuszu kalkulacyjnym wskaźniki wykorzystywane do analizy zatrudnienia i wynagrodzeń (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• sporządza dokumenty kadrowe w programie kadrowo- płacowym, np. kwestionariusz osobowy, umowę o pracę, umowy cywilnoprawne, świadectwo pracy
• rozlicza wynagrodzenia z tytułu umów o pracę i umów cywilnoprawnych z wykorzystaniem programu kadrowo-płacowego, np. sporządza listy płac, przygotowuje rachunki do umów cywilnoprawnych, sporządza imienne karty wynagrodzeń pracowników, sporządza karty ewidencji czasu pracy

EKA.05.4 - Prowadzenie gospodarki finansowej jednostek organizacyjnych (Egzamin zawodowy kwalifikacja EKA.5)

1. stosuje różne formy rozliczeń z kontrahentami
• rozróżnia formy rozliczeń gotówkowych i bezgotówkowych
• rozróżnia rodzaje weksli i pojęcia z obrotu wekslowego
• sporządza dokumenty obrotu gotówkowego i bezgotówkowego
• oblicza koszty i przychody wynikające z wekslowych rozliczeń z kontrahentami (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• oblicza koszty i przychody wynikające z transakcji z kontrahentami zagranicznymi
• oblicza odsetki za opóźnienie w transakcjach handlowych
• interpretuje postanowienia zawarte w dokumentach transakcji przeterminowanych, np. w nocie odsetkowej

2. prowadzi rozliczenia z bankami
• rozróżnia rodzaje rachunków bankowych
• rozróżnia rodzaje kredytów bankowych
• identyfikuje pojęcia: usługa factoringu, usługa forfaitingu, usługa udzielenia gwarancji przez bank
• określa operacje powodujące zmiany na rachunkach bankowych na podstawie wyciągu bankowego (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• oblicza koszt usługi factoringu, forfaitingu i gwarancji świadczonej przez bank
• oblicza całkowity koszt kredytu bankowego z uwzględnieniem różnych składników, np. odsetek prostych, odsetek skapitalizowanych, prowizji bankowych, kosztów manipulacyjnych
• wybiera najkorzystniejszą ofertę kredytową na podstawie podanych ofert kilku banków
• oblicza kwotę dyskonta z tytułu wykupu przez bank weksla przed terminem płatności
• oblicza odsetki od lokat terminowych

3. Kwalifikacje w zawodzie EKA.5 - prowadzi rozliczenia podatkowe osób fizycznych i jednostek organizacyjnych, które nie są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych
• określa kategorie ekonomiczne z zakresu finansów, np.: podatek, opłata publiczna
• klasyfikuje podatki w polskim systemie podatkowym według różnych kryteriów, np. bezpośrednie i pośrednie, przychodowe, dochodowe, majątkowe i konsumpcyjne, podatki państwowe, samorządowe i wspólne
• identyfikuje elementy podatków, np. podmiot, przedmiot, podstawa opodatkowania, stawki podatku, terminy składania deklaracji i rozliczeń, zwolnienia i ulgi w podatkach
• sporządza dokumentację obrotu środkami trwałymi (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• oblicza amortyzację środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych dla celów podatkowych
• rejestruje dokumenty w ewidencjach podatkowych w różnych podmiotach o różnych formach opodatkowania, np. w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, w ewidencji przychodów, w rejestrach dla celów podatku od towarów i usług, w ewidencji przebiegu pojazdu, w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w ewidencji wyposażenia
• ewidencjonuje remanent w podatkowej księdze przychodów i rozchodów
• oblicza zaliczki z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą opodatkowanych w różnych formach
• sporządza dokumenty rozliczeniowe z tytułu podatku od towarów i usług
• sporządza polecenia przelewów dla celów podatkowych
• oblicza odsetki od zaległości podatkowych
• sporządza rozliczenia roczne płatnika zaliczek na podatek dochodowy z tytułu zatrudniania pracowników, np. informację o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy dla pracownika, deklarację roczną o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy
• sporządza roczne zeznanie podatkowe dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą
• sporządza roczne zeznanie podatkowe dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej
• rozlicza podatek akcyzowy i podatki lokalne
• ustala okres przechowywania dokumentów podatkowych

4. prowadzi rozliczenia z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych
• identyfikuje terminy składania dokumentów i opłacania składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz pojęcia z zakresu ubezpieczeń społecznych, np. ubezpieczony, płatnik składek, podstawa naliczenia składki
• określa składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne
• określa zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym z tytułu umów o pracę i umów cywilnoprawnych oraz prowadzenia działalności gospodarczej
• wskazuje tytuły naliczania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• oblicza składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
• sporządza dokumenty zgłoszeniowe płatnika składek i osób ubezpieczonych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz korekty tych dokumentów
• sporządza miesięczne dokumenty rozliczeniowe z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych oraz korekty tych dokumentów
• sporządza dokument płatniczy do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
• rozróżnia rodzaje świadczeń z ubezpieczeń społecznych
• identyfikuje podmioty uprawnione do wypłaty zasiłków ze środków Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
• sporządza dokumenty stanowiące podstawę do uzyskania zasiłków, np. zasiłku chorobowego, zasiłku opiekuńczego, zasiłku macierzyńskiego
• sporządza dokumenty stanowiące podstawę do ustalenia uprawnień rentowych i emerytalnych

5. Kwalifikacje zawodowe - prowadzi rozliczenia podatkowe i rozliczenia z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, z zastosowaniem technologii informacyjnych i systemów komputerowych
• prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów przy pomocy programu finansowo-księgowego
• prowadzi ewidencję przychodów w programie finansowo-księgowym
• prowadzi rejestry podatku od towarów i usług w programie finansowo-księgowym
• sporządza dokumenty obrotu środkami trwałymi w programie komputerowym (źródło: www.testy.egzaminzawodowy.info)
• prowadzi dodatkowe ewidencje w programie finansowo-księgowym, np. ewidencję środków trwałych, ewidencję wyposażenia, ewidencję przebiegu pojazdu
• sporządza w programie finansowo-księgowym i kadrowo-płacowym dokumentację rozliczeniową i płatniczą do urzędu skarbowego
• sporządza roczne rozliczenia podatkowe z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych z wykorzystaniem specjalistycznych aplikacji
• sporządza zestawy dokumentów zgłoszeniowych i rozliczeniowych płatnika składek w programie do rozliczeń z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych
• sporządza dokument